Tôi yêu cà phê phin, mà đã là yêu thì không cần xét nét xem là cổ hủ hay không cổ hủ. Với tôi, cà phê không phải là lối sống, nên tôi không quan tâm nó nhanh hay nó chậm.
Đó là câu trả lời của Giáo sư Xoay - Đinh Tiến Dũng khi độc giả Nguyễn Thị Linh, Biên Hòa đặt câu hỏi: Anh Dũng ơi. Anh là một người mê cà phê, vậy thì anh có ý kiến thế nào khi anh Lê Hoàng cho rằng cà phê phin đã cổ hủ và chỉ phù hợp với những sự trầm tư, cà phê hòa tan thì phù hợp hơn với lối sống bây giờ?(Nguyễn Thị Linh, Biên Hòa)
Giáo sư Xoay nói thêm:
Với tôi, uống cà phê là những giây phút riêng tư để thưởng thức hương vị mình yêu thích trước khi bắt đầu một ngày mới bận rộn.
Anh Hoàng nói gì thì kệ anh ấy. Tôi yêu thì tôi cứ yêu thôi.
- Theo đạo diễn Lê Hoàng thì như thế nào là gu cà phê của người Việt? Em cũng là dân uống cà phê lâu năm nên cũng tò mò là mình đã thưởng thức đúng cách chưa? (Trương Trần Anh Vũ, 31 tuổi, Quận 8, Hồ Chí Minh)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Theo tôi thì mới chỉ có cà phê thương hiệu Việt. Còn cách uống thì chúng ta đang xây dựng, chứ chưa thể định hình một cách chắc chắn, mặc dù cà phê hòa tan đang thắng thế.
Cách uống cà phê suy cho cùng sẽ do cách sống quyết định. Mà cách sống hiện nay thì rõ ràng ngày một nhanh. Bạn có nghĩ vậy không?
- Tôi thấy tại sao phải nói uống cà phê phin là có tinh thần dân tộc. Đây là thời đại công nghiệp, thời gian tính bằng tiền, do đó, cái nào nhanh và tiện thì thưởng thức thôi. Đồng ý là cà phê hòa tan không ngon bằng, nhưng nó vẫn cho người uống một thứ thức uống quyến rũ và cảm giác thư giãn. Trong khi bỏ thời gian ngồi chờ ly cà phê phin nhỏ xuống thì làm việc khác hay hơn. Ý kiến của đạo diễn Lê Hoàng như thế nào? (Ngô Mạnh Hòa, 33 tuổi, Nha Trang)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Tôi có thấy ai nói như vậy đâu. Tinh thần dân tộc của chúng ta chắc chắn phải biểu hiện ở những khía cạnh cao quý hơn nhiều chứ. Ví dụ như nói đến nước Pháp là nói đến rượu vang, nhưng đâu có người Pháp nào bảo tinh thần dân tộc của họ thể hiện ở cách uống rượu.
- Chào nhạc sĩ Quốc Trung, Nhạc sĩ cho rằng bên tách cà phê phin, chúng ta sẽ bật ra được nhiều điều hay ho, tốt đẹp và tích cực trong cuộc sống bận rộn và gấp gáp này. Nhạc sĩ đã từng tìm được cảm hứng, ý tưởng đáng nhớ nào cho dự án mới bên tách cà phê phin như thế chưa? Cảm ơn nhạc sĩ. (Chích Bông, 26 tuổi, Quận 3, TP HCM)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Tôi thường cố gắng dậy sớm và ngồi thưởng thức một cốc cà phê đầu tiên trước khi bắt đầu một ngày bận rộn và gấp gáp. Trong suốt thời gian làm việc thường là từ 12 đến 14 giờ một ngày, xen kẽ là 4 đến 5 cốc cà phê. Có thể nói, hương vị cà phê nằm trong mọi ý tưởng và các dự án âm nhạc của tôi. Phải thú nhận là tôi không thể sống thiếu cà phê và càng không thể sáng tạo nếu không có cà phê.
- Tôi chưa thấy một dân tộc nào nổi tiếng về cách uống một thứ nước nào đấy, đạo diễn Lê Hoàng nghĩ gì về trà đạo? (thanggiong, 45 tuổi, Binh Duong)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Xin chia sẻ thật với bạn, cá nhân tôi đã đi Nhật 5 lần. Gần như tất cả những người Nhật mà tôi hỏi về trà đạo đều phá ra cười. Bởi vì bản thân họ hầu như không uống trà như thế trong cuộc sống thực hàng ngày, cũng như hầu như không mặc áo kimono mỗi ngày, thậm chí còn không biết cách mặc nó. Trà đạo chỉ là thứ người ngoài nhìn vào nước Nhật, chứ chính người Nhật gần như không thưởng thức theo kiểu đấy. Đó là chưa kể ngay ở Nhật Bản, trà đạo có rất nhiều phong cách và được hiểu theo nhiều cách khác nhau.
Đạo diễn Lê Hoàng.
- Tôi muốn hỏi ông Corlou là ông thích uống cà phê nóng như ở Hà Nội hay cà phê đá của người Sài Gòn? (Bùi Quốc Liêm, Quận Gò Vấp)
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Chào Liêm,
Tôi thích uống cả hai tùy vào không gian và thời tiết nữa. Mỗi vùng miền đều có nét đẹp văn hóa cà phê riêng. Những ngày đông Hà Nội được uống một ly cà phê nâu nóng tự nhiên sẽ thấy ấm lòng. Sài Gòn nắng ấm quanh năm, một ly cà phê sữa đá mát lạnh thì tuyệt vời còn gì bằng.
- Tôi thấy cà phê phin hay cà phê hòa tan không quan trọng, điều quan trọng ở đây là không gian và thời gian thưởng thức có phù hợp hay không. Nếu trong quán có nhạc hay, phong cảnh đẹp thì nhất thiết phải là ly cà phê phin mới đúng nghĩa thưởng thức. Còn ở văn phòng, nơi để làm việc thì cà phê hòa tan là lựa chọn tốt, không tốn nhiều thời gian nhưng vẫn có thể thưởng thức thứ thức uống yêu thích mặc dù có thể không bằng cà phê phin. Nhưng đang lúc làm việc thì như vậy là quá tốt rồi. Đạo diễn Lê Hoàng nghĩ sao ạ? (Nguyễn Ngọc Duy Phú, 35 tuổi, quận 10, TP HCM)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Bạn nói cũng đúng. Tuy nhiên, trên thực tế, tôi rất ít gặp người thích uống cả 2 loại cà phê này. Thường người ta uống loại nào thì hay uống loại đó trong mọi hoàn cảnh. Tuy nhiên, tôi chỉ thấy những người bên cà phê phin "phản bội" sang phía hòa tan chứ chưa bao giờ thấy ngược lại.
- Anh Quốc Trung có phải người ghiền cà phê không? Anh uống bao nhiêu cốc cà phê một ngày? Cà phê có phải một tác nhân giúp các sáng tác của anh thăng hoa hơn không? Anh có định tạo ra một tác phẩm nhằm tôn vinh hương vị cà phê độc đáo của Việt Nam không? (Tuấn Anh, 29 tuổi, Hà Nội)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Tôi uống khoảng 5-6 cốc một ngày thì đã gọi là nghiền chưa theo bạn? Cà phê giúp tôi tỉnh táo để làm việc, tuy nhiên tôi là một người sáng tác ít dựa vào cảm hứng nên càng không phụ thuộc bất kỳ đồ uống nào. Tôi đã đi và rất yêu thích cao nguyên, nơi có thể gọi là miền đất của cà phê tuy nhiên thì chưa có được sáng tác nào về nơi đó. Hy vọng là trong tương lai, sẽ có những bài hát về cao nguyên và cà phê của Việt Nam.
Nhạc sĩ Quốc Trung.
- Chào chú Didier Corlou. Cháu nghĩ giới trẻ không bỏ cà phê phin đâu, chỉ là có một số trường hợp không dùng cà phê phin được, ví dụ như đang đi làm thì cà phê hòa tan tiện lợi và nhanh chóng hơn. Còn cà phê phin là những khi cuối tuần, tụ tập bạn bè có thời gian nhìn thời gian trôi thì ly cà phê phin mới thực sự đem lại hết giá trị của nó. (Tô Mạnh Tường, 25 tuổi, Nha Trang)
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Tôi đồng ý với bạn, uống cà phê tùy thuộc vào khẩu vị của mỗi người và còn tùy thuộc vào tình huống nữa. Thế nhưng, dù làm việc văn phòng đòi hỏi nhanh chóng, tiện lợi phải uống cà phê hòa tan, vẫn phải chọn những sản phẩm có hương vị đậm đà gần giống cà phê phin. Cà phê loãng và nhạt uống vào thì chán lắm.
- Xin được đặt câu hỏi cho Giáo sư Xoay. Tôi thấy không chỉ giới trẻ mà hiện nay rất nhiều người đang uống cà phê hòa tan vì sự tiện lợi của nó. Có phải vì chất lượng cà phê hòa tan không quá khác biệt so với cà phê phin nên mọi người có thể dễ dàng… tìm sự thay thế? (Phạm Hạnh, 40 tuổi, quận 12, TP HCM)
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Chào chị,
Tôi là "fan" của cà phê phin bởi yêu hương vị và độ đậm đà của nó, tôi chưa tìm được điều này ở những ly cà phê hòa tan, nên dù có vội, tôi cũng không thể quen được. Nhưng nếu giả sử, có một loại cà phê hòa tan nào đó mà có hương vị của cà phê phin thì tuyệt vời quá, tôi sẽ thử ngay xem sao.
- Cà phê Việt Nam hiện giờ được chuẩn hóa theo khẩu vị người Việt. Đó là đậm đà, sóng sánh hương khi uống đá. Ai cũng biết để làm được ly cà phê như vậy mà giữ nó "nguyên chất" là Mission Impossible - nhiệm vụ bất khả thi. Các khách mời có cao kiến nào để uống cà phê một cách nguyên chất nhất? (Trần Đại Nam, 28 tuổi)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Bạn hãy vừa uống vừa mở bài hát Ly cà phê Ban Mê hình như của nhạc sĩ Nguyễn Cường thì phải. Nếu do Siu Black hát nữa thì càng tốt. Cách thứ 2 là bạn biến thành Tom Cruise nhé.
- Xin chào anh Lê Hoàng. Tôi sống ở Mỹ nhiều năm nhưng chưa thấy ai uống cà phê hoà tan cả. Nhà nào cũng có máy pha cà phê có chế độ hẹn giờ hoặc mua cà phê "to go" thôi. Anh thấy sao ạ? (Hồ Lương Trí, 39 tuổi)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Điều ấy chứng tỏ rằng nước Mỹ quá rộng lớn. Máy pha cà phê ở Mỹ rất hiện đại và rẻ. Người Mỹ chưa biết được sự tinh túy của cà phê hòa tan của Việt Nam.
- Thưa anh Lê Hoàng, dường như văn hóa uống cà phê đang dần "hòa tan" theo xu thế Tây hơn khi càng ngày càng có nhiều nhãn hàng, cửa hàng cà phê nước ngoài mở tại Việt Nam. Anh cho rằng điều này mang những mặt tốt và mặt chưa tốt nào đến văn hóa Việt nói chung? (Minh Nguyệt, Quảng Nam)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Mặt tốt là chúng ta hội nhập với toàn cầu. Mặt không tốt là chúng ta có thể hòa tan.
- Chào nhạc sĩ Quốc Trung, tôi là người con của đất Đắk Lắk - thủ phủ cà phê của cả nước. Nhạc sĩ "bênh vực" văn hóa cà phê phin như thế, quả thật, tôi nghe thấy rất sướng. Vì tôi cũng uống nhiều và cũng hiểu chẳng thứ cà phê nào sánh được với cà phê phin. Dù mang tiếng là phin thì cũng có ly ngon ly chưa ngon.
Cho tôi hỏi một câu hỏi ngắn, theo nhạc sĩ, điểm gì trong hương vị sẽ làm nên một ly cà phê phin ngon "nhức nhối" tức là uống để mà sau này không thể nào quên được hương vị ấy nữa. Chúc sức khỏe nhạc sĩ và mong nhạc sĩ sẽ lại làm được nhiều đêm nhạc chất lượng như Dòng thời gian. (Nguyễn Đăng Quang, 32 tuổi, TP HCM)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Cảm ơn anh! Tôi từng biểu diễn ở Đắk Lắk từ khi còn là sinh viên và được thưởng thức những ly cà phê thơm lừng ở đó. Một ly cà phê ngon là phải có hương thơm khi được pha phin và có vị đắng ngọt khi uống dù không cần thêm đường hay sữa.
- Chào anh Dũng, cà phê hòa tan cũng là một nét văn hóa của phương Tây. Xã hội ta hiện lại đang khuyến khích sự hội nhập. Vậy việc uống cà phê hòa tan cũng phần nào thể hiện sự hội nhập của giới trẻ? Em thấy đa phần giới trẻ họ uống cà phê chủ yếu để thể hiện mình sành điệu. (Ngọc Vy, 30 tuổi, TP HCM - Việt Nam)
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Chào bạn,
Nghĩ như vậy liệu có khắt khe quá không bạn ơi? Bạn bảo các bạn trẻ uống cà phê chủ yếu để thể hiện mình sành điệu thì khác nào anh Lê Hoàng bảo uống cà phê phin là cổ hủ.
Tôi cho rằng sự hội nhập không đơn giản chỉ bằng cách uống cà phê hòa tan, nó còn phải bao gồm nhiều điều khác nữa.
Có người uống cà phê vì mê hương vị của cà phê, có người uống cà phê vì mê khung cảnh của quán, có người uống lại vì những người bạn uống cùng... Nên sự "sành điệu" hay không chỉ là cách nhìn và cách nghĩ riêng của mỗi người.
- Em xin phép đề xuất câu hỏi. Hiện nay, gu cà phê của người Việt Nam khác gì với gu cà phê ở nơi khác mà các anh biết. Theo các anh, gu nào sẽ có lợi cho cà phê Việt Nam và nên thưởng thức như thế nào mới đúng ạ? (Nguyễn Đắc Lâm, 33 tuổi, Hà Đông, Hà Nội)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Gu chế biến cà phê thì Hoàng không biết nhưng gu uống của chúng ta thì rất khác thường. Ví dụ như người Việt Nam uống cà phê vỉa hè vô địch thế giới. Không thành phố nào nhiều quán cà phê lề đường như ở Sài Gòn, Hà Nội. Chính sự linh động và bình dân này sẽ quyết định cách uống và cách pha chế của cà phê Việt.
- Anh Quốc Trung thân mến. Với cà phê, anh uống như một thói quen để tỉnh táo làm việc hay sẽ thưởng thức theo kiểu như trong ngày ít có được mấy phút thư thái như thế nhỉ? Vì tôi thấy thật ra mọi người giờ uống cà phê là để tỉnh táo làm việc anh ạ. Cứ tí ta tí tách cà phê phin thì lỡ biết bao nhiêu việc. (Hoài An, 43 tuổi, Quy Nhơn, Bình Định)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Thời buổi bây giờ nhiều người còn bảo không có thời gian để yêu nói gì đến uống cà phê? Thực ra là họ không biết yêu hoặc không yêu đủ. Tất nhiên đa phần là cần sự tỉnh táo. Nhưng một ngày cũng nên dành ra 15 phút vào buổi sáng để thưởng thức hương thơm cà phê trong không khí trong lành. Nó cũng giúp ta có thêm năng lượng để chạy đua với các "hương vị" khác. Mọi người thường hay sợ bỏ lỡ việc này hay việc kia nên cứ cố gắng chạy thật nhanh, cuối cùng vì cái sự vội vàng đó mới chính là nguyên nhân người ta bỏ lỡ rất nhiều điều thú vị trong cuộc sống. Cũng như cà phê, muốn cuộc sống có những hương vị đậm đặc thì hãy kiên nhẫn chờ những giọt tí tách. Nó sẽ giúp ta chắt lọc được những điều quý giá trong cuộc sống.
- Chào nhạc sĩ Quốc Trung, đạo diễn Lê Hoàng, anh định nghĩa như thế nào khái niệm "văn hóa cà phê Việt"? (Thanh Phương, Long Điền, Bà Rịa - Vũng Tàu)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Câu hỏi này quá lớn đối với tôi. Tuy nhiên, tôi nghĩ văn hóa là thứ không bất biến. Nó thay đổi hàng ngày, hàng giờ. Văn hóa cà phê hôm nay sẽ khác với 10 năm trước và chắc chắn cũng không giống với 10 năm sau.
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Văn hóa cà phê Việt luôn đòi hỏi sự kiên nhẫn. Nó không tốn nhiều tiền nhưng lại rất tốn thời gian. Trước kia người chờ đợi hàng giờ để có được một phin cà phê thơm ngon, còn ngày nay người ta cũng tốn hàng giờ bên một cốc cà phê mà thật sự không có mùi vị.
- Theo ông Corlou, cách uống cà phê phin chầm chậm thong thả có phản ánh được lối sống của người Việt, chưa đủ nhanh và hợp thời để bắt kịp xu hướng như các nước tiên tiến? (Dương Minh Cao, 34 tuổi, Nhà Bè)
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Chào bạn,
Ở các nước tiên tiến nhịp độ sống quá nhanh, ăn uống cũng chỉ toàn là fastfood. Mọi thứ nhanh quá lại mất đi tinh túy. Cũng giống như tách cà phê Việt tuy chậm nhưng đậm đà và chứa đựng nét đẹp văn hóa rất riêng, không nên thay đổi.
- Biết đến anh Lê Hoàng với hình ảnh một người "khó tính", vậy khi tìm đến cà phê anh có "khó" như vậy không? (Thanh Ngân, 30 tuổi, Bà Rịa)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Hoàn toàn không bạn ạ. Nếu ngồi với một cô Hoa hậu thì tôi có thể uống bất kỳ thức uống gì cũng cảm thấy ngon cả.
- Theo anh Lê Hoàng, thưởng thức cà phê cần phải có phong cách hay không? Anh có phong cách riêng khi uống cà phê không? (Kim Thoa, TP Vinh)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Thật ra uống cà phê hay bất kỳ thức uống nào cũng cần có phong cách. Tuy nhiên, phong cách không phải là thứ để khoe ra. Tôi biết rất nhiều bạn hôm nay ngồi trong quán cà phê không hề quan tâm đến mình đang uống gì mà quan tâm xem ai đang nhìn mình.
- "Giáo sư Xoay" cho tôi hỏi có hơi quá không khi nói cà phê phin là tinh hoa của văn hóa cà phê Việt Nam? Theo tôi đó chỉ là một phần nhỏ, rất nhỏ trong văn hóa ẩm thực phong phú của người Việt. (Phước Kiên, 35 tuổi, Quận 11)
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Chào bạn,
Văn hóa ẩm thực của nước ta đúng là vô cùng phong phú, thật khó để chọn ra đâu là tinh hoa bởi mỗi người đều có cách đánh giá riêng của mình.
Tôi nghĩ rằng khi đi đâu đó xa quê hương, thì những món đồ ăn thức uống nào mình thấy nhớ da diết nhất thì đó chính là "tinh hoa" ẩm thực Việt của bản thân mình. Và với tôi thì đó là hương vị cà phê phin, với người khác có thể là phở, có thể là mắm tôm...
- Thưa các anh, cuộc phỏng vấn của chúng ta có chủ đề là "Gu thưởng thức cà phê của người Việt". Vây, gu của người Việt thế nào, thể hiện điều gì, văn hóa thưởng thức cà phê ở 3 miền Bắc Trung Nam khác nhau ra sao về vị, phương thức pha chế và gu thưởng thức. Xin cảm ơn và mong được trả lời. (Hạ Trang, 23 tuổi, Hà Nội)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Để trả lời câu hỏi của bạn, tôi nghĩ phải làm một luận văn. Riêng tôi nghĩ rằng văn hóa cà phê nằm trong cái nền văn hóa khác của một con người. Tuy nhiên, khi đi xa, nhớ về một vùng đất, tôi luôn nhớ ở đó mình uống cà phê với ai, hương vị thế nào và cảm xúc ra sao. Còn với riêng mình, tôi vẫn chọn cà phê hòa tan do bạn gái mua.
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Người Việt luôn có thói quen uống cà phê với hương vị hết sức đậm đà, thậm chí đậm đà hơn hương vị của cà phê ở các nước khác rất nhiều. Tôi không biết đó có phải là gu uống cà phê của người Việt hay không.
Với mỗi người uống cà phê, tôi tin rằng chúng ta đều tự tìm cho mình một gu thưởng thức riêng. Bản thân tôi, một người sống ở miền Bắc nên luôn yêu thích một ly "nâu nóng" hoặc "đen nóng", đặc biệt là khi trời chuyển sang thu hoặc những ngày đông lạnh giá.
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Văn hóa cà phê Việt đòi hỏi sự kiên nhẫn và cảm nhận tinh tế về hương vị. Nó không tốn nhiều tiền nhưng tốn thời gian và sự trung thành về vị giác. Trước kia, người ta chờ đợi hàng giờ để có một phin cà phê thơm ngon. Còn ngày nay, người ta cũng tốn hàng giờ bên một cốc cà phê hòa tan mà không rõ mùi vị. Làm sao bảo tồn và giữ gìn được vị cà phê thuần khiết đấy là một câu hỏi lớn. Tôi cũng đang muốn đi tìm lời giải.
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Chắc chắn rằng các khách mời người Việt hôm nay hiểu rõ nhất về gu thưởng thức cà phê Việt Nam. Bản thân tôi, một người nước ngoài được các bạn ưu ái đặt cho biệt danh "ông Tây gia vị" càng khiến tôi muốn tìm hiểu nhiều hơn về văn hóa Việt, đặc biệt là ẩm thực Việt, trong đó có cà phê.
Như tôi vừa trả lời, ở mỗi vùng miền, chắc chắn các bạn có những cách thưởng thức cà phê khác nhau. Người Sài Gòn thích cà phê sữa đá, người Hà Nội thích cà phê nâu hay nâu đá. Với tôi, sống là trải nghiệm. Đến mỗi vùng miền nào tôi cũng thích ăn những thức ăn địa phương và uống những thức uống địa phương. Với riêng cà phê, dù cà phê sữa đá hay cà phê nâu thì ly cà phê ngon nhất tôi uống phải là ly cà phê được pha phin có màu sánh đậm, hương vị đậm đà và mùi thơm nồng nàn.
Giáo sư Xoay nói thêm:
Với tôi, uống cà phê là những giây phút riêng tư để thưởng thức hương vị mình yêu thích trước khi bắt đầu một ngày mới bận rộn.
Anh Hoàng nói gì thì kệ anh ấy. Tôi yêu thì tôi cứ yêu thôi.
- Theo đạo diễn Lê Hoàng thì như thế nào là gu cà phê của người Việt? Em cũng là dân uống cà phê lâu năm nên cũng tò mò là mình đã thưởng thức đúng cách chưa? (Trương Trần Anh Vũ, 31 tuổi, Quận 8, Hồ Chí Minh)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Theo tôi thì mới chỉ có cà phê thương hiệu Việt. Còn cách uống thì chúng ta đang xây dựng, chứ chưa thể định hình một cách chắc chắn, mặc dù cà phê hòa tan đang thắng thế.
Cách uống cà phê suy cho cùng sẽ do cách sống quyết định. Mà cách sống hiện nay thì rõ ràng ngày một nhanh. Bạn có nghĩ vậy không?
- Tôi thấy tại sao phải nói uống cà phê phin là có tinh thần dân tộc. Đây là thời đại công nghiệp, thời gian tính bằng tiền, do đó, cái nào nhanh và tiện thì thưởng thức thôi. Đồng ý là cà phê hòa tan không ngon bằng, nhưng nó vẫn cho người uống một thứ thức uống quyến rũ và cảm giác thư giãn. Trong khi bỏ thời gian ngồi chờ ly cà phê phin nhỏ xuống thì làm việc khác hay hơn. Ý kiến của đạo diễn Lê Hoàng như thế nào? (Ngô Mạnh Hòa, 33 tuổi, Nha Trang)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Tôi có thấy ai nói như vậy đâu. Tinh thần dân tộc của chúng ta chắc chắn phải biểu hiện ở những khía cạnh cao quý hơn nhiều chứ. Ví dụ như nói đến nước Pháp là nói đến rượu vang, nhưng đâu có người Pháp nào bảo tinh thần dân tộc của họ thể hiện ở cách uống rượu.
- Chào nhạc sĩ Quốc Trung, Nhạc sĩ cho rằng bên tách cà phê phin, chúng ta sẽ bật ra được nhiều điều hay ho, tốt đẹp và tích cực trong cuộc sống bận rộn và gấp gáp này. Nhạc sĩ đã từng tìm được cảm hứng, ý tưởng đáng nhớ nào cho dự án mới bên tách cà phê phin như thế chưa? Cảm ơn nhạc sĩ. (Chích Bông, 26 tuổi, Quận 3, TP HCM)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Tôi thường cố gắng dậy sớm và ngồi thưởng thức một cốc cà phê đầu tiên trước khi bắt đầu một ngày bận rộn và gấp gáp. Trong suốt thời gian làm việc thường là từ 12 đến 14 giờ một ngày, xen kẽ là 4 đến 5 cốc cà phê. Có thể nói, hương vị cà phê nằm trong mọi ý tưởng và các dự án âm nhạc của tôi. Phải thú nhận là tôi không thể sống thiếu cà phê và càng không thể sáng tạo nếu không có cà phê.
- Tôi chưa thấy một dân tộc nào nổi tiếng về cách uống một thứ nước nào đấy, đạo diễn Lê Hoàng nghĩ gì về trà đạo? (thanggiong, 45 tuổi, Binh Duong)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Xin chia sẻ thật với bạn, cá nhân tôi đã đi Nhật 5 lần. Gần như tất cả những người Nhật mà tôi hỏi về trà đạo đều phá ra cười. Bởi vì bản thân họ hầu như không uống trà như thế trong cuộc sống thực hàng ngày, cũng như hầu như không mặc áo kimono mỗi ngày, thậm chí còn không biết cách mặc nó. Trà đạo chỉ là thứ người ngoài nhìn vào nước Nhật, chứ chính người Nhật gần như không thưởng thức theo kiểu đấy. Đó là chưa kể ngay ở Nhật Bản, trà đạo có rất nhiều phong cách và được hiểu theo nhiều cách khác nhau.
Đạo diễn Lê Hoàng.
- Tôi muốn hỏi ông Corlou là ông thích uống cà phê nóng như ở Hà Nội hay cà phê đá của người Sài Gòn? (Bùi Quốc Liêm, Quận Gò Vấp)
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Chào Liêm,
Tôi thích uống cả hai tùy vào không gian và thời tiết nữa. Mỗi vùng miền đều có nét đẹp văn hóa cà phê riêng. Những ngày đông Hà Nội được uống một ly cà phê nâu nóng tự nhiên sẽ thấy ấm lòng. Sài Gòn nắng ấm quanh năm, một ly cà phê sữa đá mát lạnh thì tuyệt vời còn gì bằng.
- Tôi thấy cà phê phin hay cà phê hòa tan không quan trọng, điều quan trọng ở đây là không gian và thời gian thưởng thức có phù hợp hay không. Nếu trong quán có nhạc hay, phong cảnh đẹp thì nhất thiết phải là ly cà phê phin mới đúng nghĩa thưởng thức. Còn ở văn phòng, nơi để làm việc thì cà phê hòa tan là lựa chọn tốt, không tốn nhiều thời gian nhưng vẫn có thể thưởng thức thứ thức uống yêu thích mặc dù có thể không bằng cà phê phin. Nhưng đang lúc làm việc thì như vậy là quá tốt rồi. Đạo diễn Lê Hoàng nghĩ sao ạ? (Nguyễn Ngọc Duy Phú, 35 tuổi, quận 10, TP HCM)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Bạn nói cũng đúng. Tuy nhiên, trên thực tế, tôi rất ít gặp người thích uống cả 2 loại cà phê này. Thường người ta uống loại nào thì hay uống loại đó trong mọi hoàn cảnh. Tuy nhiên, tôi chỉ thấy những người bên cà phê phin "phản bội" sang phía hòa tan chứ chưa bao giờ thấy ngược lại.
- Anh Quốc Trung có phải người ghiền cà phê không? Anh uống bao nhiêu cốc cà phê một ngày? Cà phê có phải một tác nhân giúp các sáng tác của anh thăng hoa hơn không? Anh có định tạo ra một tác phẩm nhằm tôn vinh hương vị cà phê độc đáo của Việt Nam không? (Tuấn Anh, 29 tuổi, Hà Nội)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Tôi uống khoảng 5-6 cốc một ngày thì đã gọi là nghiền chưa theo bạn? Cà phê giúp tôi tỉnh táo để làm việc, tuy nhiên tôi là một người sáng tác ít dựa vào cảm hứng nên càng không phụ thuộc bất kỳ đồ uống nào. Tôi đã đi và rất yêu thích cao nguyên, nơi có thể gọi là miền đất của cà phê tuy nhiên thì chưa có được sáng tác nào về nơi đó. Hy vọng là trong tương lai, sẽ có những bài hát về cao nguyên và cà phê của Việt Nam.
Nhạc sĩ Quốc Trung.
- Chào chú Didier Corlou. Cháu nghĩ giới trẻ không bỏ cà phê phin đâu, chỉ là có một số trường hợp không dùng cà phê phin được, ví dụ như đang đi làm thì cà phê hòa tan tiện lợi và nhanh chóng hơn. Còn cà phê phin là những khi cuối tuần, tụ tập bạn bè có thời gian nhìn thời gian trôi thì ly cà phê phin mới thực sự đem lại hết giá trị của nó. (Tô Mạnh Tường, 25 tuổi, Nha Trang)
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Tôi đồng ý với bạn, uống cà phê tùy thuộc vào khẩu vị của mỗi người và còn tùy thuộc vào tình huống nữa. Thế nhưng, dù làm việc văn phòng đòi hỏi nhanh chóng, tiện lợi phải uống cà phê hòa tan, vẫn phải chọn những sản phẩm có hương vị đậm đà gần giống cà phê phin. Cà phê loãng và nhạt uống vào thì chán lắm.
- Xin được đặt câu hỏi cho Giáo sư Xoay. Tôi thấy không chỉ giới trẻ mà hiện nay rất nhiều người đang uống cà phê hòa tan vì sự tiện lợi của nó. Có phải vì chất lượng cà phê hòa tan không quá khác biệt so với cà phê phin nên mọi người có thể dễ dàng… tìm sự thay thế? (Phạm Hạnh, 40 tuổi, quận 12, TP HCM)
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Chào chị,
Tôi là "fan" của cà phê phin bởi yêu hương vị và độ đậm đà của nó, tôi chưa tìm được điều này ở những ly cà phê hòa tan, nên dù có vội, tôi cũng không thể quen được. Nhưng nếu giả sử, có một loại cà phê hòa tan nào đó mà có hương vị của cà phê phin thì tuyệt vời quá, tôi sẽ thử ngay xem sao.
- Cà phê Việt Nam hiện giờ được chuẩn hóa theo khẩu vị người Việt. Đó là đậm đà, sóng sánh hương khi uống đá. Ai cũng biết để làm được ly cà phê như vậy mà giữ nó "nguyên chất" là Mission Impossible - nhiệm vụ bất khả thi. Các khách mời có cao kiến nào để uống cà phê một cách nguyên chất nhất? (Trần Đại Nam, 28 tuổi)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Bạn hãy vừa uống vừa mở bài hát Ly cà phê Ban Mê hình như của nhạc sĩ Nguyễn Cường thì phải. Nếu do Siu Black hát nữa thì càng tốt. Cách thứ 2 là bạn biến thành Tom Cruise nhé.
- Xin chào anh Lê Hoàng. Tôi sống ở Mỹ nhiều năm nhưng chưa thấy ai uống cà phê hoà tan cả. Nhà nào cũng có máy pha cà phê có chế độ hẹn giờ hoặc mua cà phê "to go" thôi. Anh thấy sao ạ? (Hồ Lương Trí, 39 tuổi)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Điều ấy chứng tỏ rằng nước Mỹ quá rộng lớn. Máy pha cà phê ở Mỹ rất hiện đại và rẻ. Người Mỹ chưa biết được sự tinh túy của cà phê hòa tan của Việt Nam.
- Thưa anh Lê Hoàng, dường như văn hóa uống cà phê đang dần "hòa tan" theo xu thế Tây hơn khi càng ngày càng có nhiều nhãn hàng, cửa hàng cà phê nước ngoài mở tại Việt Nam. Anh cho rằng điều này mang những mặt tốt và mặt chưa tốt nào đến văn hóa Việt nói chung? (Minh Nguyệt, Quảng Nam)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Mặt tốt là chúng ta hội nhập với toàn cầu. Mặt không tốt là chúng ta có thể hòa tan.
- Chào nhạc sĩ Quốc Trung, tôi là người con của đất Đắk Lắk - thủ phủ cà phê của cả nước. Nhạc sĩ "bênh vực" văn hóa cà phê phin như thế, quả thật, tôi nghe thấy rất sướng. Vì tôi cũng uống nhiều và cũng hiểu chẳng thứ cà phê nào sánh được với cà phê phin. Dù mang tiếng là phin thì cũng có ly ngon ly chưa ngon.
Cho tôi hỏi một câu hỏi ngắn, theo nhạc sĩ, điểm gì trong hương vị sẽ làm nên một ly cà phê phin ngon "nhức nhối" tức là uống để mà sau này không thể nào quên được hương vị ấy nữa. Chúc sức khỏe nhạc sĩ và mong nhạc sĩ sẽ lại làm được nhiều đêm nhạc chất lượng như Dòng thời gian. (Nguyễn Đăng Quang, 32 tuổi, TP HCM)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Cảm ơn anh! Tôi từng biểu diễn ở Đắk Lắk từ khi còn là sinh viên và được thưởng thức những ly cà phê thơm lừng ở đó. Một ly cà phê ngon là phải có hương thơm khi được pha phin và có vị đắng ngọt khi uống dù không cần thêm đường hay sữa.
- Chào anh Dũng, cà phê hòa tan cũng là một nét văn hóa của phương Tây. Xã hội ta hiện lại đang khuyến khích sự hội nhập. Vậy việc uống cà phê hòa tan cũng phần nào thể hiện sự hội nhập của giới trẻ? Em thấy đa phần giới trẻ họ uống cà phê chủ yếu để thể hiện mình sành điệu. (Ngọc Vy, 30 tuổi, TP HCM - Việt Nam)
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Chào bạn,
Nghĩ như vậy liệu có khắt khe quá không bạn ơi? Bạn bảo các bạn trẻ uống cà phê chủ yếu để thể hiện mình sành điệu thì khác nào anh Lê Hoàng bảo uống cà phê phin là cổ hủ.
Tôi cho rằng sự hội nhập không đơn giản chỉ bằng cách uống cà phê hòa tan, nó còn phải bao gồm nhiều điều khác nữa.
Có người uống cà phê vì mê hương vị của cà phê, có người uống cà phê vì mê khung cảnh của quán, có người uống lại vì những người bạn uống cùng... Nên sự "sành điệu" hay không chỉ là cách nhìn và cách nghĩ riêng của mỗi người.
- Em xin phép đề xuất câu hỏi. Hiện nay, gu cà phê của người Việt Nam khác gì với gu cà phê ở nơi khác mà các anh biết. Theo các anh, gu nào sẽ có lợi cho cà phê Việt Nam và nên thưởng thức như thế nào mới đúng ạ? (Nguyễn Đắc Lâm, 33 tuổi, Hà Đông, Hà Nội)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Gu chế biến cà phê thì Hoàng không biết nhưng gu uống của chúng ta thì rất khác thường. Ví dụ như người Việt Nam uống cà phê vỉa hè vô địch thế giới. Không thành phố nào nhiều quán cà phê lề đường như ở Sài Gòn, Hà Nội. Chính sự linh động và bình dân này sẽ quyết định cách uống và cách pha chế của cà phê Việt.
- Anh Quốc Trung thân mến. Với cà phê, anh uống như một thói quen để tỉnh táo làm việc hay sẽ thưởng thức theo kiểu như trong ngày ít có được mấy phút thư thái như thế nhỉ? Vì tôi thấy thật ra mọi người giờ uống cà phê là để tỉnh táo làm việc anh ạ. Cứ tí ta tí tách cà phê phin thì lỡ biết bao nhiêu việc. (Hoài An, 43 tuổi, Quy Nhơn, Bình Định)
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Thời buổi bây giờ nhiều người còn bảo không có thời gian để yêu nói gì đến uống cà phê? Thực ra là họ không biết yêu hoặc không yêu đủ. Tất nhiên đa phần là cần sự tỉnh táo. Nhưng một ngày cũng nên dành ra 15 phút vào buổi sáng để thưởng thức hương thơm cà phê trong không khí trong lành. Nó cũng giúp ta có thêm năng lượng để chạy đua với các "hương vị" khác. Mọi người thường hay sợ bỏ lỡ việc này hay việc kia nên cứ cố gắng chạy thật nhanh, cuối cùng vì cái sự vội vàng đó mới chính là nguyên nhân người ta bỏ lỡ rất nhiều điều thú vị trong cuộc sống. Cũng như cà phê, muốn cuộc sống có những hương vị đậm đặc thì hãy kiên nhẫn chờ những giọt tí tách. Nó sẽ giúp ta chắt lọc được những điều quý giá trong cuộc sống.
- Chào nhạc sĩ Quốc Trung, đạo diễn Lê Hoàng, anh định nghĩa như thế nào khái niệm "văn hóa cà phê Việt"? (Thanh Phương, Long Điền, Bà Rịa - Vũng Tàu)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Câu hỏi này quá lớn đối với tôi. Tuy nhiên, tôi nghĩ văn hóa là thứ không bất biến. Nó thay đổi hàng ngày, hàng giờ. Văn hóa cà phê hôm nay sẽ khác với 10 năm trước và chắc chắn cũng không giống với 10 năm sau.
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Văn hóa cà phê Việt luôn đòi hỏi sự kiên nhẫn. Nó không tốn nhiều tiền nhưng lại rất tốn thời gian. Trước kia người chờ đợi hàng giờ để có được một phin cà phê thơm ngon, còn ngày nay người ta cũng tốn hàng giờ bên một cốc cà phê mà thật sự không có mùi vị.
- Theo ông Corlou, cách uống cà phê phin chầm chậm thong thả có phản ánh được lối sống của người Việt, chưa đủ nhanh và hợp thời để bắt kịp xu hướng như các nước tiên tiến? (Dương Minh Cao, 34 tuổi, Nhà Bè)
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Chào bạn,
Ở các nước tiên tiến nhịp độ sống quá nhanh, ăn uống cũng chỉ toàn là fastfood. Mọi thứ nhanh quá lại mất đi tinh túy. Cũng giống như tách cà phê Việt tuy chậm nhưng đậm đà và chứa đựng nét đẹp văn hóa rất riêng, không nên thay đổi.
- Biết đến anh Lê Hoàng với hình ảnh một người "khó tính", vậy khi tìm đến cà phê anh có "khó" như vậy không? (Thanh Ngân, 30 tuổi, Bà Rịa)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Hoàn toàn không bạn ạ. Nếu ngồi với một cô Hoa hậu thì tôi có thể uống bất kỳ thức uống gì cũng cảm thấy ngon cả.
- Theo anh Lê Hoàng, thưởng thức cà phê cần phải có phong cách hay không? Anh có phong cách riêng khi uống cà phê không? (Kim Thoa, TP Vinh)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Thật ra uống cà phê hay bất kỳ thức uống nào cũng cần có phong cách. Tuy nhiên, phong cách không phải là thứ để khoe ra. Tôi biết rất nhiều bạn hôm nay ngồi trong quán cà phê không hề quan tâm đến mình đang uống gì mà quan tâm xem ai đang nhìn mình.
- "Giáo sư Xoay" cho tôi hỏi có hơi quá không khi nói cà phê phin là tinh hoa của văn hóa cà phê Việt Nam? Theo tôi đó chỉ là một phần nhỏ, rất nhỏ trong văn hóa ẩm thực phong phú của người Việt. (Phước Kiên, 35 tuổi, Quận 11)
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Chào bạn,
Văn hóa ẩm thực của nước ta đúng là vô cùng phong phú, thật khó để chọn ra đâu là tinh hoa bởi mỗi người đều có cách đánh giá riêng của mình.
Tôi nghĩ rằng khi đi đâu đó xa quê hương, thì những món đồ ăn thức uống nào mình thấy nhớ da diết nhất thì đó chính là "tinh hoa" ẩm thực Việt của bản thân mình. Và với tôi thì đó là hương vị cà phê phin, với người khác có thể là phở, có thể là mắm tôm...
- Thưa các anh, cuộc phỏng vấn của chúng ta có chủ đề là "Gu thưởng thức cà phê của người Việt". Vây, gu của người Việt thế nào, thể hiện điều gì, văn hóa thưởng thức cà phê ở 3 miền Bắc Trung Nam khác nhau ra sao về vị, phương thức pha chế và gu thưởng thức. Xin cảm ơn và mong được trả lời. (Hạ Trang, 23 tuổi, Hà Nội)
- Đạo diễn Lê Hoàng:
Để trả lời câu hỏi của bạn, tôi nghĩ phải làm một luận văn. Riêng tôi nghĩ rằng văn hóa cà phê nằm trong cái nền văn hóa khác của một con người. Tuy nhiên, khi đi xa, nhớ về một vùng đất, tôi luôn nhớ ở đó mình uống cà phê với ai, hương vị thế nào và cảm xúc ra sao. Còn với riêng mình, tôi vẫn chọn cà phê hòa tan do bạn gái mua.
- Ông Đinh Tiến Dũng:
Người Việt luôn có thói quen uống cà phê với hương vị hết sức đậm đà, thậm chí đậm đà hơn hương vị của cà phê ở các nước khác rất nhiều. Tôi không biết đó có phải là gu uống cà phê của người Việt hay không.
Với mỗi người uống cà phê, tôi tin rằng chúng ta đều tự tìm cho mình một gu thưởng thức riêng. Bản thân tôi, một người sống ở miền Bắc nên luôn yêu thích một ly "nâu nóng" hoặc "đen nóng", đặc biệt là khi trời chuyển sang thu hoặc những ngày đông lạnh giá.
- Nhạc sĩ Quốc Trung:
Văn hóa cà phê Việt đòi hỏi sự kiên nhẫn và cảm nhận tinh tế về hương vị. Nó không tốn nhiều tiền nhưng tốn thời gian và sự trung thành về vị giác. Trước kia, người ta chờ đợi hàng giờ để có một phin cà phê thơm ngon. Còn ngày nay, người ta cũng tốn hàng giờ bên một cốc cà phê hòa tan mà không rõ mùi vị. Làm sao bảo tồn và giữ gìn được vị cà phê thuần khiết đấy là một câu hỏi lớn. Tôi cũng đang muốn đi tìm lời giải.
- Bếp trưởng Didier Corlou:
Chắc chắn rằng các khách mời người Việt hôm nay hiểu rõ nhất về gu thưởng thức cà phê Việt Nam. Bản thân tôi, một người nước ngoài được các bạn ưu ái đặt cho biệt danh "ông Tây gia vị" càng khiến tôi muốn tìm hiểu nhiều hơn về văn hóa Việt, đặc biệt là ẩm thực Việt, trong đó có cà phê.
Như tôi vừa trả lời, ở mỗi vùng miền, chắc chắn các bạn có những cách thưởng thức cà phê khác nhau. Người Sài Gòn thích cà phê sữa đá, người Hà Nội thích cà phê nâu hay nâu đá. Với tôi, sống là trải nghiệm. Đến mỗi vùng miền nào tôi cũng thích ăn những thức ăn địa phương và uống những thức uống địa phương. Với riêng cà phê, dù cà phê sữa đá hay cà phê nâu thì ly cà phê ngon nhất tôi uống phải là ly cà phê được pha phin có màu sánh đậm, hương vị đậm đà và mùi thơm nồng nàn.
Nguồn tin: vnexpress.net