Chắc hẳn những ai biết đến Warren Bufett, nhất là những nhà đầu tư đều đã thuộc lòng câu nói: “Hãy tham lam khi kẻ khác sợ hãi”. Câu nói này được trích từ lá thư gửi cổ đông của Buffett vào năm 2004.
Trong lá thư, Buffett viết: “Các nhà đầu tư nên ghi nhớ rằng, sự hưng phấn và các khoản chi phí là kẻ thù của họ. Và nếu họ cứ một mực đòi xác định thời điểm để tham gia vào thị trường chứng khoán, thì họ nên sợ hãi khi kẻ khác tham lam, và chỉ tham lam khi kẻ khác sợ hãi”.
Đối với Buffett, hai nguyên tắc quan trọng nhất khi tiến hành đầu tư đó là:
Nguyên tắc số 1: Không bao giờ để mất tiền
Nguyên tắc số 2: Xem lại nguyên tắc số 1.
50 năm chèo lái con tàu Berkshire Hathaway, ông đã biến công ty nhỏ bé Berkshire vô danh trở thành đế chế đầu tư khổng lồ trị giá 350 tỷ USD.
Sau từng đấy năm, danh tiếng của công ty nhỏ bé ngày nào đã trở nên nổi tiếng đến mức, người ta ví von rằng: Nếu như ở Hollywood có lễ trao giải Oscar thì ở Omaha có Đại hội cổ đông Berkshire Hathaway.
Năm nay 2015, đã có hơn 40.000 cổ đông và nhà đầu tư trên toàn thế giới hướng về Omaha, Nebraska. Tại đây, họ được nghe CEO của Berkshire là nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett cùng với Phó Chủ tịch Charlie Munger trả lời các câu hỏi từ báo chí, giới phân tích và các cổ đông trong 7 giờ liên tiếp.
Ngay sau khi Buffett đọc xong báo cáo tài chính quý 1, họ bắt đầu phiên hỏi đáp. Các câu hỏi lần lượt được luân chuyển giữa ba nhóm: giới phân tích tài chính, phóng viên, và cổ đông.
Dưới đây là một số câu hỏi liên quan đến đầu tư, người trả lời các câu hỏi vẫn là 2 nhà đầu đư lão luyện: Buffett, 85 tuổi và Munger, giờ đã 91 tuổi.
Q: Năm đặc trưng của một công ty khiến ông tự tin để dự đoán lợi nhuận của nó trong 10 năm?
Munger: Mỗi ngành công nghiệp đều khác biệt và chúng tôi cũng phải liên tục học hỏi. Chúng tôi không có một hệ thống phù hợp với tất cả các công ty khi mua chúng. Không có công thức nào cả.
Buffett: Tôi không có danh sách các điểm đặc trưng nhưng tôi thích các công ty mà tôi có thể phần nào ước định được nó sẽ ra sao trong vòng 5 năm. Và một câu hỏi quan trọng là: Liệu chúng tôi có thực sự muốn hợp tác với người này và có thể kỳ vọng họ sẽ hành xử tốt trong tương lai hay không? Điều này loại trừ đi một số lượng đáng kể các giao dịch.
Q: Có phải tình hình kinh tế hiện tại là vấn đề đáng quan tâm cho giới đầu tư nói chung?
Buffett: Tôi không thể nhớ được liệu đã từng từ bỏ một giao dịch do tình hình vĩ mô. Chúng tôi không bao giờ mua công ty hoặc không mua chỉ vì các yếu tố vĩ mô.
Munger: Bất kỳ công ty nào mà có một nhà kinh tế thì cũng đều thừa một nhân viên.
Q: Lời khuyên nào ông sẽ dành cho những sinh viên không có may mắn được tốt nghiệp tại một trường kinh doanh hàng đầu?
Munger: Tôi nghĩ là bạn nên làm tốt nhất những gì bạn có thể. Tôi chưa bao giờ được đào tạo ở trường kinh doanh cả, vậy tại sao bạn lại cần đào tạo nhỉ?
Buffett: Tôi luôn nghi ngờ lý thuyết hiệu quả được dạy ở các trường kinh doanh.
Q: Thất bại đáng nhớ nhất của ông là gì?
Munger: Chúng tôi lẽ ra có thể sử dụng đòn bẩy để trở nên lớn hơn rất nhiều. Nhưng đêm nào cũng sẽ phải toát mồ hôi lo lắng. Và vậy thì khùng quá.
Q: Ông có nghĩ là phương pháp đầu tư giá trị có thể áp dụng rộng rãi cho tất cả các thị trường, kể cả Trung Quốc?
Buffett: Các nguyên tắc đầu tư không dừng lại ở biên giới. Tôi sẽ tiếp tục thực hiện các nguyên tắc của Benjamin Graham. Hãy nghĩ về cổ phiếu như là một đơn vị nhỏ của quyền sở hữu. Nếu bạn có thể đầu tư khi cổ phiếu đang rẻ thì đó không phải là một trò chơi trí tuệ quá khó khăn. Sẽ là dễ dàng nếu bạn có thể kiểm soát được cảm xúc của mình.
Munger: Có điều gì hợp lý hơn là đầu tư giá trị?
Q: Làm thế nào để ông kết bạn với rất nhiều người và khiến mọi người làm việc cùng ông?
Munger: Cách duy nhất để tôi có thể khiến người ta thích tôi là trở nên giàu có và hào phóng.
Buffett: Bạn nên dần trở nên thông thạo hơn về hành vi con người. Hãy gắng học hỏi các đặc điểm của những người mà bạn thích.
Munger: Điều đó thực sự hiệu quả trong hôn nhân. Nếu anh cố gắng thay đổi bản thân mình thay vì thay đổi nửa kia, thì đó thường là phương thức tốt. Cuối cùng thì, lời khuyên tốt nhất của tôi cho một mối quan hệ lâu dài là nên giữ mức kỳ vọng thấp thôi.
Q: Điều gì quan trọng nhất đối với ông và tại sao?
Munger: Nghĩa vụ chính trong đời là trở nên chừng mực nhất có thể. Đó là điều mà cha tôi dạy tôi. Đó là lý do tại sao tôi thích vật lý. Trở nên chừng mực là mục đích của đạo đức.
Buffett: Điều quan trọng nhất với tôi là Berkshire hoạt động tốt. Chúng tôi có khoảng một triệu người hoặc lớn hơn con số đó liên quan tới chúng tôi. Tôi sẽ không vui nếu công ty làm ăn kém.
Munger: Chúng tôi ghét việc làm mất tiền của người khác.
Q: Điều gì là yếu tố lớn nhất của những thành công trong đầu tư của ông thủa ban đầu?
Buffett: Tôi có một người thầy vĩ đại, sự tập trung đặc biệt và các phẩm chất cảm xúc phù hợp. Tôi thích các cuộc chơi.